MBA không phải là tất cả
Thứ Hai, 6 tháng 4, 2015
Phần
lớn chúng ta đều khẳng định rằng chương trình thạc sỹ quản trị kinh
doanh (MBA) sẽ giúp tăng thu nhập lên ngưỡng cao nhất. Thực tế không
phải vậy.
Người
ta thường nói rằng tỷ lệ thất nghiệp trong nhóm người có bằng đại học
chỉ ở mức khoảng 4% còn tỷ lệ này trong nhóm chỉ tốt nghiệp trung học
lên đến 14%.
Xã
hội cũng thường quan niệm rằng nếu có học vấn cao hơn, mọi chuyện sẽ
tốt đẹp hơn. Vậy nếu bạn đủ thông minh để học hết đại học, bạn sẽ còn
giỏi giang hơn nữa nếu học cao lên.
Có
rất nhiều chương trình sau đại học mà bạn có thể tham gia, thế nhưng
phần lớn chúng ta đều khẳng định rằng chương trình thạc sỹ quản trị kinh
doanh (MBA) sẽ giúp tăng thu nhập lên ngưỡng cao nhất. Thế nhưng liệu
cái ta nhận lại sau khi học MBA có xứng đáng không?
Tôi
đã hoàn thành chương trình MBA tại trường kinh doanh danh
tiếng Columbia Business School và tôi hết sức hài lòng với trường, giáo
sư cũng như bạn bè học cùng. Thế nhưng có rất nhiều điều nguy hiểm mà
người ta có thể dậy dỗ sinh viên trong chương trình MBA.
1. Bạn là tất cả. Rất
nhiều sinh viên học MBA nghĩ rằng họ là tất cả một khi họ được nhận vào
trường kinh doanh. Đến khi họ tốt nghiệp, họ còn nghĩ mình hơn thế, họ
nghĩ mình sẽ kiếm ngay được công việc xứng đáng sau khi ra trường. Thế
nhưng kinh nghiệm từ 10 năm sau ngày tốt nghiệp MBA của tôi cho thấy
công việc sau khi tốt nghiệp của người học MBA cũng chẳng hơn gì công
việc trong thư viện. Người đó sẽ phải làm việc với hàng đống giấy tờ. Ý
kiến của bạn cũng sẽ chẳng được tôn trọng bởi bất kỳ ai có chức vụ trong
công ty. Đừng nản lòng, hãy cố gắng và bạn sẽ có cơ hội để thể hiện
mình.
2. Bạn là người giỏi nhất. Tôi
vẫn còn nhớ người ta đã nói với mình như vậy không lâu sau khi tôi vào
trường kinh doanh, tôi không nhớ người ấy là hiệu trưởng hay sinh viên
cùng khóa. Thế nhưng cũng giống như điều 1, bạn vẫn chẳng là cái gì cả.
Ai cũng ghét kẻ tốt nghiệp MBA kiêu ngạo, đặc biệt khi họ không nắm được
nhiều điểm quan trọng trong văn hóa làm việc của công ty. Nếu bạn chẳng
là ai, hãy chấp nhận thực tế để cố gắng.
3. Bạn đã đầu tư đúng đắn. Rất
nhiều người xòe ra cho tôi xem bằng chứng cho thấy họ kiếm đủ tiền bù
lại cho thu nhập bị hao hụt trong 2 năm đi học MBA chỉ trong thời gian
ngắn. Họ khẳng định việc đi học MBA có thể coi như khoản đầu tư hiệu
quả. Tôi lại nghĩ rằng nếu bạn muốn học, bạn sẽ học được rất nhiều từ 2
năm đi làm. Chưa kể sẽ có rất nhiều người chẳng bao giờ bỏ việc và trên
thực tế trong cuộc đời của họ, họ kiếm được nhiều tiền hơn so với người
học MBA. Không ít người vẫn chẳng hiểu thực sự họ muốn làm cái gì trong
suốt 2 năm sau khi tốt nghiệp MBA. Thực ra chẳng có gì khác thường cả.
Chỉ đơn giản đừng cố nghĩ rằng bạn đang đầu tư cho chính mình khi bạn
không hiểu mình nên làm gì với quãng thời gian còn lại trong đời.
4. Bạn thông minh hơn so với người bình thường. Nhiều
người học MBA nghĩ rằng họ thông minh. Sau khi cạnh tranh gay gắt để
vào được trường kinh doanh, họ tin họ quá giỏi mới vào được đến đây.
Trong kinh doanh, nhìn chung ai cũng thông minh về mặt này hay mặt khác.
Nếu bạn cố gắng thể hiện mình quá nhiều, đồng nghiệp sẽ tìm cơ hội để
làm cho bạn mất mặt. Đừng tạo ra kẻ thù không cần thiết.
5. Bạn sẽ có khả năng kinh doanh tốt hơn. Khi
tôi gặp người học từ trường kinh doanh ra, họ thường nhấn mạnh đến khả
năng làm doanh nhân của họ. Đừng ảo tưởng. Bạn học bằng Thạc sỹ quản trị
kinh doanh. Như vậy bạn có thể có khả năng tổ chức công việc tốt hơn.
Thế nhưng không phải bạn đã nắm được mọi bí quyết hay đủ điên rồ để tự
khởi nghiệp như một doanh nhân thực thụ.
6. Bạn đã có đủ công cụ cần thiết để làm việc và kinh doanh trên thế giới này. Người
học bằng MBA thường thích các công cụ. Họ muốn phân tích mọi thứ cho
đến cùng. Họ được biết đến cực kỳ nhiều công cụ, đặc biệt trong năm thứ 2
của chương trình MBA: phân tích SWOT, phân tích ngành. Tất nhiên mọi
thứ đều tốt thế nhưng chẳng có công cụ nào giúp đảm bảo cho mọi thứ và
chắc chắn không thể thay thế cho khả năng xét đoán chính xác trong kinh
doanh.Chẳng trường lớp nào dậy được khả năng này.
7. Bạn hoàn toàn ổn nếu bạn đã học qua lớp về đạo đức. Sau
vụ bê bối Worldcom, Enron và Parmalat, khủng hoảng niềm tin vào các
trường kinh doanh đã trở nên căng thẳng. Jeff Skilling, cựu chủ tịch tập
đoàn năng lượng Enron, từng học MBA tại trường Harvard. Rất nhiều công
ty thành công có quản lý tốt nghiệp MBA ra. Trong 2 năm học tại trường
kinh doanh, sinh viên phải học môn đạo đức. Giáo sư giảng dậy hy vọng
các môn học này sẽ giải quyết được mọi vấn đề. Nếu có một Jeff Skilling
trong đội ngũ họ từng đào tạo ra, họ sẽ nói: “Chúng tôi đã cho anh ấy
học môn đạo đức, mọi chuyện nằm ngoài tầm với của chúng tôi.” Sự thực là
“táo thối mãi là táo thối”. Sẽ tốt hơn nếu các trường kinh doanh bỏ hẳn
môn đạo đức hay điều chỉnh lại chương trình.
8. Làm việc theo nhóm giúp bạn làm việc nhóm tốt hơn. Tất
cả các trường kinh doanh đều nhấn mạnh rằng họ không muốn sinh viên chỉ
“học vẹt”. Họ tin vào việc học thông qua hoạt động hay buộc sinh viên
học theo nhóm. Vậy việc ép sinh viên phải làm việc theo nhóm thật tốt
sau 2 năm liệu có hợp lý? Hoàn toàn sai lầm. Những trải nghiệm trên chỉ
giúp bạn khi làm chính trị, thu hẹp đội ngũ … Sẽ chẳng có nhiều đồng đội
sau khi làm việc nhóm
9. Bạn nên ghi chữ MBA sau tên của bạn trên danh thiếp. Đừng làm vậy.
10. Học xong MBA, bạn có khả năng giao tiếp cực tốt. Khi
tham gia chương trình MBA, bạn có rất nhiều cơ hội để thể hiện mình.
Thế nhưng bạn đã bao giờ lắng nghe bài thuyết trình của các chuyên gia
trên CNBC hay Bloomberg? Học MBA không đồng nghĩa bạn sẽ có khả năng
hùng biện siêu đẳng. Bất kỳ cái gì cũng cần phải luyện tập. Bạn phải
luôn cố gắng cải thiện bản thân mình nếu muốn thành công.
Tác giả bài viết là Eric Jackson, phóng viên của Forbes.
All comments [ 0 ]
Your comments